Retoryczność kolekcji w świetle powieści Johna Fowlesa "Kolekcjoner" (1963)
DOI:
https://doi.org/10.29107/rr2022.4.4Słowa kluczowe:
retoryczność kolekcji, John Fawles, poststrukturalizm, retoryczność literacka, piękno w literaturzeAbstrakt
Artykuł porusza problematykę retoryczności kolekcji w świetle debiutanckiej powieści angielskiego pisarza i eseisty Johna Fowlesa Kolekcjoner (1963). Na wstępie uzasadniono sposób rozumienia pojęcia retoryczność jako swoistego doświadczenia kulturowego w oparciu o poststrukturalistyczną teorię literatury Adama Regiewicza oraz przy postrzeganiu literatury jako świadectwa swoistego katalogowania, według Umberto Eco. W artykule retoryczność kolekcji w utworze Fowlesa omówiona jest w kontekście nowoczesnego doświadczenia piękna. Treść została przeanalizowana przez pryzmat wybranych pism Waltera Benjamina, gdzie retoryczność jest traktowana jako kulturowa gra z konwencją.
Pobrania
Bibliografia
Arendt, Hannah. 2007. Walter Benjamin 1892-1940, przeł. A. Kopacki. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Buda, Agata. 2010. „Kanon literatury »wysokiej« jako źródło inspiracji dla kultury popularnej”. Podkarpackie Forum Filologiczne, 1:83-92.
Benjamin, Walter. 2011. Ulica jednokierunkowa, przeł. Bogdan Baran. Warszawa: Aletheia.
Benjamin, Walter. 2013. Das Kunstwerk im Zeitalter seiner technischen Reproduzierbarkeit. Stuttgart: Reclam.
Benjamin, Walter. 2018. Krytyka i narracja. Pisma o literaturze, przeł. Bogdan Baran. Warszawa: Aletheia.
Eco, Umberto. 2009. Szaleństwo katalogowania, przeł. Tomasz Kwiecień. Poznań: Rebis.
Fowles, John. 1992. Kolekcjoner, przeł. Hanna-Pawlikowska-Gannon. Warszawa: Wojciech Pogonowski.
Fowles, John. 1997. Aristos – konstatacje, przeł. Waldemar Łyś. Poznań: Rebis.
Frydryczak, Beata. 2002. Świat jako kolekcja. Próby analizy estetycznej natury nowoczesności. Poznań: Humaniora.
Gołębiewska, Maria. 1993. „Człowiek w technologii – Benjamina szkic do portretu”. W Drobne rysy w ciągłej katastrofie… – obecność Waltera Benjamina w kulturze współczesnej, red. Anna Zeidler-Janiszewska, 85-92. Warszawa: Instytut Kultury.
Jamroziakowa, Anna. 1993. „Fotografia – simulacrum i inaczej nas nie ma”. W Drobne rysy w ciągłej katastrofie… - obecność Waltera Benjamina w kulturze współczesnej, red. Anna Zeidler-Janiszewska, 181-191. Warszawa: Instytut Kultury.
Kaliszewski, Andrzej. 2012. Główne nurty w kulturze XX i XXI wieku, Warszawa: Poltext.
Kałążny, Jerzy. 2009. „W labiryncie Benjaminowskich »Pasaży«. »Flâneur«, kolekcjoner i gracz jako czytelnicy XIX stulecia”. W Wokół „Pasaży” Waltera Benjamina, red. Piotr Śniedziewski, Krzysztof Trybuś, Marek Wilczyński, 91-105. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Kowalski, Jacek. 2016. „Kulturowy performance – Waltera Benjamina doświadczenie snu”, Teksty Drugie 5: 40-55.
Kowalski, Jacek. 2017. „»Świat to technika dźwiękowa…« – motyw muzyczny jako »rausz« przyjemności na przykładzie wybranych tekstów prozy Jarosłava Rudiša”, W Ludyczność w języku i literaturze, red. Bogdan Walczak, Agnieszka Niekrewicz i Jowita Żurawska-Chaszczewska,33-44. Gorzów Wielkopolski: Wydawnictwo Naukowe Akademii im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim.
Markowski, Paweł Michał. 1997. „Kolekcja między autonomią i reprezentacją”, Teksty Drugie,4: 89-103.
Misiak, Tomasz. 2003. „O estetycznym kolekcjonowaniu świata”, Sztuka i Filozofia, 2223: 309-316.
Pomian Krzysztof. 2001. Zbieracze i osobliwości. Paryż - Wenecja. XVI-XVIII wiek, przekł. Andrzej Pieńkoś, Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Regiewicz, Adam. 2018. Szkice o pożytkach z retoryczności teorii literatury i o niepokojach z nią związanych. Kraków: Universitas.
Różanowski, Ryszard. 2011. „Pasaże. Nienapisane arcydzieło”. W Arcydzieła literatury niemiecko-języcznej. Szkice, komentarze, interpretacje, red. Edward Białek i Grzegorz Kowal, 47-62. Wrocław: ATUT.
Ryszkiewicz, Mirosław. 2019. „Retoryka (klasyczna) vs. retoryczność (ponowoczesna). Analiza retoryczna polemiki naukowej. Przypadek Jakuba Z. Lichańskiego i Michała Rusinka”, Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica, 7: 39-54.
Szczepankowska, Irena. 2000. „Retoryka – konotacje pojęcia we współczesnej publicystyce w naukach humanistycznych”, Białostockie Archiwum Językowe, 2:157-181.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 "Res Rhetorica"
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Artykuły publikowane są na lincencji CC BY 4.0. Treść licencji jest dostępna tutaj: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
Artykuły opublikowane na licencji CC-BY (wersje postprint) mogą być udostępniane przez autorów każdemu, na dowolnej platformie lub za pośrednictwem dowolnego kanału komunikacyjnego pod warunkiem, że zostały przypisane do Res Rhetorica jako pierwotnego wydawcy.
